एक गोष्ट जी रोज घडते…
संध्याकाळची वेळ आहे. सौ. देशपांडे यांना त्यांच्या मुलाच्या वाढदिवसासाठी एका खास केकची ऑर्डर द्यायची आहे. त्यांनी वर्तमानपत्रात आलेले एका बेकरीचे पत्रक उचलले, त्यावरचा नंबर फिरवला, पण फोन व्यस्त लागला. दुसऱ्यांदा प्रयत्न केला, तरीही तेच. शेवटी कंटाळून त्यांनी तो विचार सोडून दिला.
थोड्या वेळाने त्यांच्या मैत्रिणीने त्यांना दुसऱ्या एका बेकरीचे नाव सुचवले आणि त्यांचा व्हॉट्सॲप नंबर दिला. सौ. देशपांडे यांनी त्या नंबरवर एक छोटासा मेसेज टाकला: “नमस्कार, मला माझ्या मुलाच्या वाढदिवसासाठी केकबद्दल माहिती हवी आहे.”
पुढच्या ५ मिनिटांत, त्या बेकरीकडून उत्तरादाखल एक सुंदर मेसेज आला. त्यात त्यांच्या वेगवेगळ्या केक्सचे फोटो असलेले एक ‘कॅटलॉग’, प्रत्येक केकची किंमत आणि ऑर्डर देण्याची सोपी पद्धत लिहिलेली होती. सौ. देशपांडे यांनी घरबसल्या, कोणालाही फोन न लावता, आरामात सर्व पर्याय पाहिले, काही प्रश्न विचारले, त्यांची उत्तरे मिळवली आणि अर्ध्या तासात केकची ऑर्डर निश्चित करून ऑनलाइन पेमेंटसुद्धा केले.
आता विचार करा, या दोन्ही बेकरींपैकी कोणत्या बेकरीने ग्राहकाला सर्वोत्तम अनुभव दिला? आणि भविष्यकाळात सौ. देशपांडे कोणाला प्राधान्य देतील?
उत्तर अगदी स्पष्ट आहे. आजच्या धावपळीच्या युगात, व्हॉट्सॲप हे फक्त मित्र-मैत्रिणींशी गप्पा मारण्याचे साधन राहिलेले नाही, तर ते व्यवसायासाठी ग्राहकांशी संवाद साधण्याचे आणि त्यांचा विश्वास जिंकण्याचे सर्वात शक्तिशाली माध्यम बनले आहे. पण प्रश्न हा आहे की, तुम्ही तुमच्या व्यवसायासाठी त्याचा योग्य वापर करत आहात का?
“पण मी तर व्हॉट्सॲप वापरतोच की!” – एक सामान्य गैरसमज
अनेक व्यावसायिकांना प्रामाणिकपणे वाटते की ते त्यांच्या व्यवसायासाठी व्हॉट्सॲप वापरत आहेत. ते काय करतात?
- ग्राहकांना वैयक्तिक नंबरवरून मेसेज पाठवतात.
- रोज सकाळी अनेक ग्रुप्सवर आणि ग्राहकांना ‘गुड मॉर्निंग’ सोबत आपल्या उत्पादनाचे फोटो पाठवतात.
- स्टेट्सवर आपल्या ऑफर्सचे फोटो टाकतात.
हे सर्व करणे चुकीचे नाही, पण हा व्हॉट्सॲपच्या व्यावसायिक क्षमतेचा केवळ १०% वापर आहे. व्हॉट्सॲपचा असा वापर करणे म्हणजे एखाद्या सुपरकारला फक्त पहिल्या गिअरमध्ये चालवण्यासारखे आहे. व्हॉट्सॲपमध्ये तुमच्या व्यवसायाला एका नवीन उंचीवर नेण्याची प्रचंड क्षमता आहे, पण त्यासाठी तुम्हाला सामान्य व्हॉट्सॲप आणि ‘व्हॉट्सॲप बिझनेस’ (WhatsApp Business) यातील फरक समजून घेणे आवश्यक आहे.
व्हॉट्सॲप बिझनेस: तुमच्या व्यवसायासाठी बनवलेले एक खास टूल
व्हॉट्सॲप बिझनेस हे एक मोफत ॲप आहे, जे खास तुमच्यासारख्या लहान आणि मध्यम व्यावसायिकांसाठी तयार केले आहे. ते दिसते सामान्य व्हॉट्सॲपसारखेच, पण त्यात अशा अनेक अतिरिक्त सुविधा आहेत, ज्यामुळे तुमचा ग्राहकांशी होणारा संवाद अधिक व्यावसायिक, सोपा आणि प्रभावी बनतो.
चला, यातील काही महत्त्वाच्या सुविधा आणि त्यांचा व्यवसायासाठी वापर कसा करायचा ते पाहूया.
१. व्यावसायिक प्रोफाइल (Business Profile): तुमच्या व्यवसायाची डिजिटल ओळख
ज्याप्रमाणे तुमच्या दुकानावर एक पाटी असते, त्याचप्रमाणे व्हॉट्सॲप बिझनेसमध्ये तुम्ही तुमच्या व्यवसायाची एक अधिकृत प्रोफाइल तयार करू शकता. यात तुम्ही खालील गोष्टी टाकू शकता:
- व्यवसायाचे नाव आणि लोगो: यामुळे तुमच्या ब्रँडची एक ओळख निर्माण होते.
- व्यवसायाचा प्रकार: उदा. बेकरी, कपड्यांचे दुकान, सल्लागार.
- पत्ता आणि नकाशा: ग्राहक थेट मॅपवर तुमचे दुकान शोधू शकतो.
- कामाची वेळ: तुमचे दुकान कधी उघडे आणि कधी बंद असते, हे ग्राहकाला कळते.
- ईमेल आणि वेबसाइट: ग्राहकांना तुमच्याबद्दल अधिक माहिती मिळवण्याचे मार्ग.
- फायदा: जेव्हा तुम्ही ग्राहकाला मेसेज करता, तेव्हा त्याला फक्त एक अनोळखी नंबर दिसत नाही, तर तुमच्या व्यवसायाची संपूर्ण आणि विश्वासार्ह माहिती दिसते. यामुळे ग्राहकाच्या मनात तुमच्याबद्दल विश्वास निर्माण होतो.
२. कॅटलॉग (Catalogue): तुमचे चालते-बोलते दुकान
ही व्हॉट्सॲप बिझनेसची सर्वात शक्तिशाली सुविधा आहे. तुम्हाला आता प्रत्येक ग्राहकाला उत्पादनाचे २५ फोटो पाठवण्याची गरज नाही. तुम्ही तुमच्या सर्व उत्पादनांचे किंवा सेवांचे फोटो, त्यांचे नाव, किंमत आणि छोटेसे वर्णन असलेले एक सुंदर ‘डिजिटल कॅटलॉग’ तयार करू शकता.
फायदा: जेव्हा एखादा नवीन ग्राहक चौकशी करतो, तेव्हा तुम्ही त्याला एका क्लिकवर तुमचे संपूर्ण कॅटलॉग पाठवू शकता. तो त्याच्या सोयीनुसार सर्व उत्पादने पाहू शकतो आणि त्याला काय हवे आहे, हे सहज ठरवू शकतो. यामुळे तुमचा आणि ग्राहकाचा दोघांचाही वेळ वाचतो.
३. स्वयंचलित मेसेज (Automated Messages): २४ तास ग्राहक सेवा
तुम्ही नेहमीच ग्राहकांच्या मेसेजला उत्तर देण्यासाठी उपलब्ध असू शकत नाही. अशा वेळी हे स्वयंचलित मेसेज खूप उपयोगी पडतात.
- ‘अवे मेसेज’ (Away Message): जर तुमच्या कामाची वेळ संपल्यावर किंवा सुट्टीच्या दिवशी कोणी मेसेज केला, तर त्याला आपोआप एक मेसेज जाईल. उदा. “नमस्कार, आमच्याशी संपर्क साधल्याबद्दल धन्यवाद. आमची कामाची वेळ सकाळी १० ते रात्री ९ आहे. आम्ही उद्या सकाळी तुम्हाला नक्की प्रतिसाद देऊ.”
- ‘ग्रीटिंग मेसेज’ (Greeting Message): जेव्हा एखादा नवीन ग्राहक तुम्हाला पहिल्यांदा मेसेज करतो, तेव्हा त्याचे स्वागत करणारा एक मेसेज आपोआप जातो. उदा. “नमस्कार! श्रीराम ट्रेडर्समध्ये आपले स्वागत आहे. आम्ही तुम्हाला कशी मदत करू शकतो?”
- फायदा: यामुळे ग्राहकाला असे वाटत नाही की त्याच्या मेसेजकडे दुर्लक्ष झाले आहे. त्याला तात्काळ प्रतिसाद मिळाल्याने एक चांगला अनुभव येतो आणि तुमच्या व्यावसायिकतेची छाप पडते.
४. क्विक रिप्लाइज (Quick Replies): स्मार्ट उत्तरे, वेळेची बचत
अनेक ग्राहक वारंवार तेच तेच प्रश्न विचारतात. उदा. “तुमचे दुकान कुठे आहे?”, “तुमचे GPay/PhonePe नंबर काय आहे?”, “होम डिलिव्हरी उपलब्ध आहे का?”.
‘क्विक रिप्लाइज’मध्ये तुम्ही या सर्व प्रश्नांची उत्तरे आधीच लिहून सेव्ह करून ठेवू शकता. जेव्हा कोणी हा प्रश्न विचारेल, तेव्हा तुम्हाला फक्त एक शॉर्टकट (उदा. /address) टाईप करायचा आहे आणि पूर्ण लिहिलेले उत्तर आपोआप तिथे येईल.
फायदा: यामुळे तुमचा उत्तर टाईप करण्यात जाणारा प्रचंड वेळ वाचतो आणि तुम्ही ग्राहकांना अचूक आणि जलद प्रतिसाद देऊ शकता.
५. लेबल्स (Labels): ग्राहकांचे सोपे वर्गीकरण
तुमच्याकडे शेकडो ग्राहकांचे नंबर असू शकतात. त्यातील कोण नवीन ग्राहक आहे, कोणी ऑर्डर दिली आहे, कोणाचे पेमेंट बाकी आहे, हे लक्षात ठेवणे अवघड असते. ‘लेबल्स’ वापरून तुम्ही प्रत्येक चॅटला एक रंगीत टॅग लावू शकता. उदा. ‘नवीन ग्राहक’ (निळा), ‘ऑर्डर पूर्ण’ (हिरवा), ‘पेमेंट बाकी’ (लाल).
फायदा: यामुळे तुम्हाला तुमचे सर्व ग्राहक आणि त्यांच्या ऑर्डरची स्थिती व्यवस्थितपणे आठवते. तुम्ही एका क्लिकवर फक्त ‘पेमेंट बाकी’ असलेल्या ग्राहकांची यादी पाहू शकता आणि त्यांना आठवण करून देऊ शकता.
व्हॉट्सॲपचा व्यवसायासाठी प्रभावी वापर करण्याचे नियम
फक्त व्हॉट्सॲप बिझनेस ॲप वापरणे पुरेसे नाही. त्याचा वापर करताना काही गोष्टी लक्षात ठेवणे महत्त्वाचे आहे, जेणेकरून ग्राहक तुमच्यावर नाराज होणार नाही.
- परवानगी घ्या: कोणालाही तुमच्या ब्रॉडकास्ट लिस्टमध्ये समाविष्ट करण्यापूर्वी किंवा ग्रुपमध्ये टाकण्यापूर्वी त्यांची परवानगी नक्की घ्या. परवानगीशिवाय सतत मेसेज पाठवणे म्हणजे ‘स्पॅमिंग’ आहे.
- अतिरेक टाळा: रोजच्या रोज ‘गुड मॉर्निंग’ आणि उत्पादनांचे १० फोटो पाठवून ग्राहकांना त्रास देऊ नका. आठवड्यातून एक किंवा दोन वेळा, जेव्हा काहीतरी नवीन किंवा महत्त्वाचे असेल, तेव्हाच माहिती पाठवा.
- स्टेट्सचा कल्पक वापर करा: व्हॉट्सॲप स्टेट्स हे तुमच्या व्यवसायाची झलक दाखवण्यासाठी उत्तम जागा आहे. नवीन आलेला माल, समाधानी ग्राहकांचे अभिप्राय, पडद्यामागील काही क्षण यांचे छोटे आणि आकर्षक अपडेट्स तुम्ही स्टेट्सवर टाकू शकता.
निष्कर्ष: व्हॉट्सॲप हे फक्त एक ॲप नाही, तर तुमच्या व्यवसायाच्या वाढीचे इंजिन आहे
आजच्या काळात, ग्राहकाला फोन लावण्यापेक्षा व्हॉट्सॲपवर मेसेज करणे जास्त सोपे आणि सोयीचे वाटते. व्हॉट्सॲप तुमच्या आणि तुमच्या ग्राहकामधील अंतर कमी करते आणि एक वैयक्तिक नाते निर्माण करण्याची संधी देते.
तुमचा व्यवसाय व्हॉट्सॲपवर असणे म्हणजे तुम्ही तुमच्या ग्राहकाच्या खिशात, त्याच्या मोबाईलमध्ये २४ तास उपलब्ध आहात. व्हॉट्सॲप बिझनेसच्या सोप्या आणि प्रभावी साधनांचा वापर करून तुम्ही तुमचा संवाद अधिक व्यावसायिक बनवू शकता, ग्राहकांना एक उत्तम अनुभव देऊ शकता आणि तुमचा वेळ वाचवून व्यवसायाच्या खऱ्या वाढीवर लक्ष केंद्रित करू शकता.
तर, आता पुन्हा विचार करा – तुमचा व्यवसाय फक्त ‘व्हॉट्सॲपवर’ आहे, की तुम्ही खरोखरच त्याचा व्यवसायासाठी ‘योग्य वापर’ करत आहात
तुमच्या व्यवसायासाठी व्हॉट्सॲप बिझनेसची व्यावसायिक प्रोफाइल कशी तयार करावी? कॅटलॉग कसे बनवावे आणि स्वयंचलित मेसेजचा प्रभावी वापर कसा करावा?
या सर्व गोष्टींबद्दल अधिक जाणून घेण्यासाठी आणि तुमच्या व्यवसायाला या शक्तिशाली माध्यमावर योग्य पद्धतीने स्थापित करण्यासाठी, खालील बटणावर क्लिक करून आम्हाला थेट WhatsApp करा. चला, मिळून तुमच्या व्यवसायाला अधिक ग्राहक-स्नेही बनवूया.