एका रिकाम्या रंगमंचाची गोष्ट…
श्री. जोशी यांनी मोठ्या उत्साहाने आपल्या अनेक वर्षांच्या मेहनतीने उभ्या केलेल्या व्यवसायासाठी एक फेसबुक पेज तयार केले. त्यांनी आपल्या सर्व मित्रांना, नातेवाईकांना आणि ओळखीच्या लोकांना ते पेज लाईक करण्यासाठी आमंत्रित केले. पहिल्या आठवड्यात त्यांनी आपल्या उत्पादनांचे आणि दुकानाचे काही फोटो पोस्ट केले. लोकांना ते आवडले, काही लाईक्स आले.
पण नंतर… त्यांच्या डोक्यात विचारांचे काहूर माजले. “आता रोज काय नवीन पोस्ट करायचं?” उत्पादनांचे तेच तेच फोटो किती वेळा टाकायचे? हळूहळू पोस्ट करणे कमी झाले. पेजवर शांतता पसरली. मग एके दिवशी “काहीतरी पोस्ट करायला हवं” या विचाराने त्यांनी व्हॉट्सॲपवर आलेला एक ‘गुड मॉर्निंग’चा मेसेज आणि सुविचार त्या पेजवर शेअर केला. हळूहळू ही सवयच बनून गेली.
परिणाम? ज्या लोकांनी त्यांचे पेज लाईक केले होते, त्यांनी त्यांच्या पोस्ट्सकडे दुर्लक्ष करायला सुरुवात केली. लाईक्स आणि कमेंट्स पूर्णपणे थांबले. श्री. जोशी यांनी मोठ्या आशेने तयार केलेला तो ‘डिजिटल रंगमंच’ आता पूर्णपणे रिकामा आणि शांत झाला होता.
ही गोष्ट फक्त श्री. जोशी यांची नाही. ही आजच्या हजारो व्यावसायिकांची आहे, जे फेसबुकवर उपस्थित तर आहेत, पण तिथे काय करायचे, हेच त्यांना कळत नाही. जर तुम्हीही याच प्रश्नाशी झगडत असाल, तर हा ब्लॉग तुमच्यासाठीच आहे. चला, ‘गुड मॉर्निंग’ मेसेजच्या पलीकडील जग शोधूया आणि तुमच्या फेसबुक पेजला पुन्हा जिवंत करूया.
सर्वात मोठी चूक: ‘विक्री, विक्री, आणि फक्त विक्री!’
आपण व्यावसायिक आहोत, त्यामुळे आपला अंतिम उद्देश विक्री करणे हाच असतो, हे अगदी स्वाभाविक आहे. आणि याच विचाराने आपण फेसबुक पेजवर सतत आपल्या उत्पादनांची जाहिरात आणि विक्रीबद्दलच्या पोस्ट्स टाकत राहतो. पण हीच सर्वात मोठी चूक आहे.
जरा विचार करा, तुम्ही फेसबुक का वापरता? मित्र-मैत्रिणींशी संपर्कात राहण्यासाठी, मनोरंजनासाठी, नवीन गोष्टी जाणून घेण्यासाठी आणि थोडा आराम करण्यासाठी. तुम्ही तिथे सतत जाहिराती बघायला जात नाही. जर एखादा ओळखीतला माणूस तुम्हाला प्रत्येक वेळी भेटल्यावर फक्त त्याच्या व्यवसायाबद्दलच बोलत असेल, तर हळूहळू तुम्ही त्याला टाळायला लागाल.
तुमच्या फेसबुक पेजचेही तसेच आहे. जर तुम्ही सतत फक्त “हे विकत घ्या”, “आमची ऑफर बघा” असेच सांगत राहिलात, तर लोक तुमच्या पेजला ‘अनफॉलो’ करतील.
८०/२० चा नियम (The 80/20 Rule)
यावर एक सोपा उपाय आहे, ज्याला ‘८०/२० चा नियम’ म्हणतात. याचा अर्थ, तुमच्या एकूण पोस्ट्सपैकी:
- ८०% पोस्ट्स या तुमच्या ग्राहकांसाठी उपयुक्त, माहितीपूर्ण, मनोरंजक आणि संवाद साधणाऱ्या असाव्यात.
- केवळ २०% पोस्ट्स या थेट तुमच्या उत्पादनांच्या विक्रीबद्दल किंवा ऑफर्सबद्दल असाव्यात.
जेव्हा तुम्ही ८०% वेळा ग्राहकांना काहीतरी ‘देता’ (ज्ञान, मदत, मनोरंजन), तेव्हा ते तुमच्या २०% विक्रीच्या पोस्ट्सकडे अधिक सकारात्मकतेने पाहतात आणि तुम्हाला प्रतिसाद देतात.
७ प्रकारच्या पोस्ट्स ज्या तुमच्या ग्राहकांना आवडतील (आणि तुमचा व्यवसाय वाढवतील)
“ठीक आहे, ८०% पोस्ट्स उपयुक्त असाव्यात, पण त्या म्हणजे नक्की काय?” चला, आता आपण अशा ७ प्रकारच्या पोस्ट्सबद्दल सविस्तर जाणून घेऊया, ज्या तुम्ही आजपासूनच तुमच्या पेजवर टाकायला सुरुवात करू शकता.
१. पडद्यामागची दुनिया (Behind the Scenes)
लोकांना केवळ तयार झालेले उत्पादन बघण्यात रस नसतो, तर ते कसे तयार होते, त्यामागे कोणाची मेहनत आहे, हे जाणून घेण्यातही खूप उत्सुकता असते. ‘पडद्यामागील’ गोष्टी दाखवल्याने तुमच्या व्यवसायाला एक मानवी चेहरा मिळतो आणि ग्राहकांचा तुमच्यावरील विश्वास वाढतो.
- काय पोस्ट कराल?
- तुमचे उत्पादन कसे तयार होते याचा एक छोटा व्हिडिओ (उदा. बेकरीमध्ये केक कसा सजवला जातो, साडीवर विणकाम कसे केले जाते).
- तुमच्या कर्मचाऱ्यांची ओळख करून देणारी पोस्ट किंवा त्यांच्या कामाचे कौतुक.
- तुमच्या दुकानात किंवा ऑफिसमध्ये दिवसाची सुरुवात कशी होते.
- एखाद्या मोठ्या ऑर्डरसाठी पॅकिंग कसे चालले आहे, याचे फोटो.
- एखाद्या कर्मचाऱ्याचा वाढदिवस साजरा करतानाचा क्षण.
२. ग्राहकांचा आनंद आणि अभिप्राय (Customer Testimonials)
तुम्ही तुमच्या व्यवसायाबद्दल कितीही चांगले सांगितले, तरी लोक त्यावर तितका विश्वास ठेवत नाहीत, जितका ते एका समाधानी ग्राहकाच्या शब्दांवर ठेवतात. ग्राहकांचे अभिप्राय हे तुमच्यासाठी सर्वात मोठे मार्केटिंगचे साधन आहे.
- काय पोस्ट कराल?
- एखाद्या आनंदी ग्राहकाचा तुमच्या उत्पादनासोबतचा फोटो (त्यांच्या परवानगीने).
- व्हॉट्सॲपवर आलेल्या चांगल्या प्रतिक्रियेचा स्क्रीनशॉट.
- एखाद्या ग्राहकाने तुमच्याबद्दल लिहिलेली सविस्तर गोष्ट किंवा अनुभव.
- ग्राहकाचा एक छोटा व्हिडिओ testimonial, जिथे तो तुमच्या सेवेबद्दल बोलत आहे.
३. ज्ञान आणि मदत (Value-Driven Content)
तुमच्या व्यवसायाशी संबंधित विषयावर लोकांना मोफत सल्ला किंवा माहिती द्या. यामुळे तुम्ही फक्त एक ‘विक्रेते’ नाही, तर त्या विषयातील एक ‘तज्ञ’ (Expert) म्हणून ओळखले जाता.
- काय पोस्ट कराल?
- उदा. फर्निचर दुकानदार: “पावसाळ्यात लाकडी फर्निचरची काळजी घेण्यासाठी ५ टिप्स.”
- उदा. कपड्यांचे दुकान: “एकाच साडीला तीन वेगवेगळ्या प्रकारे कसे नेसावे?”
- उदा. आहारतज्ञ: “सणासुदीच्या काळातही आरोग्य कसे जपाल?”
- उदा. सीए (CA): “नवीन टॅक्स नियमातील ही महत्त्वाची गोष्ट तुम्हाला माहीत आहे का?”
यामुळे ग्राहक तुमच्याकडे फक्त खरेदीसाठी नाही, तर सल्ल्यासाठी सुद्धा पाहू लागतो.
४. प्रश्न, मत आणि संवाद (Engagement Posts)
फेसबुक हे एक ‘सोशल’ मीडिया आहे. इथे संवाद साधणे महत्त्वाचे आहे. लोकांना तुमच्या व्यवसायाच्या चर्चेत सामील करून घ्या.
- काय पोस्ट कराल?
- प्रश्न विचारा: “या वीकेंडला तुम्ही काय खास बनवणार आहात?” (एका किराणा दुकानासाठी)
- मत विचारा (Poll): तुमच्या दोन नवीन उत्पादनांचे फोटो टाकून विचारा, “तुम्हाला कोणती डिझाइन जास्त आवडली – A की B?”
- रिकाम्या जागा भरा: “माझ्या व्यवसायाबद्दलची एक गोष्ट जी मला सर्वात जास्त आवडते ती म्हणजे…”
- अनुभव शेअर करायला सांगा: “आमच्याकडून खरेदी करण्याचा तुमचा सर्वोत्तम अनुभव कोणता होता?”
अशा पोस्ट्समुळे तुमच्या पेजवरील लाईक्स आणि कमेंट्स वाढतात.
५. तुमच्या व्यवसायाची गोष्ट (Brand Story)
लोकांना उत्पादनांपेक्षा गोष्टी जास्त लक्षात राहतात. तुमच्या व्यवसायामागे एक गोष्ट आहे, एक प्रवास आहे. तो लोकांपर्यंत पोहोचवा.
- काय पोस्ट कराल?
- तुम्ही हा व्यवसाय का आणि कसा सुरू केला?
- तुमच्या व्यवसायाच्या नावाची गोष्ट काय आहे?
- “आज आमच्या दुकानाला १० वर्षे पूर्ण झाली – हा आहे आमचा अविस्मरणीय प्रवास.”
- तुमच्या व्यवसायातील एखादा मजेशीर किंवा भावनिक किस्सा.
यामुळे लोकांचे तुमच्या व्यवसायाशी एक भावनिक नाते तयार होते.
६. सण-उत्सव आणि स्थानिक घटना (Topical & Festive Content)
तुमचा व्यवसाय हा समाजाचा एक भाग आहे. तुमच्या आजूबाजूला घडणाऱ्या गोष्टी आणि सण-उत्सवांमध्ये सामील व्हा.
- काय पोस्ट कराल?
- येत्या गणेश चतुर्थीच्या शुभेच्छा देणारी पोस्ट, पण फक्त एक फोटो न टाकता, तुमच्या व्यवसायाचा त्याच्याशी संबंध जोडा. उदा. “या गणेश चतुर्थीच्या सजावटीसाठी आमच्याकडे खास…”, “या सणासुदीच्या काळात पाहुण्यांसाठी खास मिठाई…”
- पुण्यातील एखाद्या स्थानिक कार्यक्रमाबद्दल माहिती देणे किंवा त्यात सहभागी होणे.
- सामाजिक विषयांवर तुमची सकारात्मक भूमिका मांडणे.
७. थेट विक्री आणि ऑफर्स (The 20% – Promotional Posts)
जेव्हा तुम्ही वरील ६ प्रकारच्या पोस्ट्स नियमितपणे टाकत असता, तेव्हा तुम्ही थेट विक्रीच्या पोस्ट्स टाकण्यासाठी एक चांगली पार्श्वभूमी तयार केलेली असते. आता तुमचे प्रेक्षक तुमच्या विक्रीच्या पोस्ट्सकडे जाहिरात म्हणून नाही, तर एक उपयुक्त माहिती म्हणून पाहतील.
- काय पोस्ट कराल?
- “आमचे नवीन उत्पादन आता उपलब्ध आहे! मर्यादित स्टॉक.”
- “या शनिवार-रविवारसाठी खास २०% सूट. नक्की भेट द्या.”
- “सणासुदीच्या काळातील आमची खास ऑफर!”
या पोस्ट्स स्पष्ट, आकर्षक आणि थेट असाव्यात.
एक यशस्वी पोस्ट तयार करण्याची सोपी पद्धत
प्रत्येक पोस्ट तयार करताना या तीन गोष्टी लक्षात ठेवा:
- एक आकर्षक फोटो किंवा व्हिडिओ: लोकांचे लक्ष वेधून घेण्यासाठी एक चांगला आणि स्पष्ट फोटो किंवा छोटा व्हिडिओ खूप महत्त्वाचा आहे.
- एक छोटी पण प्रभावी कथा (Caption): फोटोसोबत लिहिलेला मजकूर साधा, सरळ आणि वाचकाला गुंतवून ठेवणारा असावा.
- पुढे काय करायचे? (Call to Action): पोस्टच्या शेवटी वाचकाला काय करायचे आहे, हे स्पष्ट सांगा. उदा. ‘अधिक माहितीसाठी संपर्क साधा’, ‘तुमचे मत कमेंटमध्ये सांगा’, ‘आमच्या वेबसाइटला भेट द्या’.
निष्कर्ष: संवाद सुरू करा, विक्री आपोआप होईल
फेसबुक पेजकडे एक जाहिरात चिकटवण्याचे ‘नोटीस बोर्ड’ म्हणून पाहणे थांबवा. त्याऐवजी, त्याला तुमच्या ग्राहकांशी गप्पा मारण्याची, त्यांना ओळखण्याची आणि त्यांच्यासोबत एक नाते तयार करण्याची एक ‘जागा’ म्हणून बघा.
जेव्हा तुम्ही सतत त्यांच्या आयुष्यात काहीतरी सकारात्मक मूल्य भरता, तेव्हा ते तुमच्यावर विश्वास ठेवू लागतात. आणि जेव्हा त्यांना तुमच्या उत्पादनाची किंवा सेवेची गरज पडते, तेव्हा ते दुसऱ्या कोणाकडेही न जाता, थेट तुमच्याकडेच येतात.
‘गुड मॉर्निंग’ मेसेजच्या पलीकडे एक असे जग आहे, जिथे तुम्ही तुमच्या ग्राहकांचे मित्र, सल्लागार आणि त्यांच्या विश्वासातील एक भाग बनू शकता. त्या जगात प्रवेश करा, संवाद सुरू करा… विक्री आपोआप होईल.
तुमच्या व्यवसायासाठी एक प्रभावी फेसबुक कंटेंट कॅलेंडर कसे तयार करावे? कोणत्या दिवशी काय पोस्ट करावे आणि ते आकर्षक कसे बनवावे, याबद्दल तुम्हाला व्यावसायिक मदत हवी आहे का?
या प्रवासात आम्ही तुमचे ‘डिजिटल पार्टनर’ म्हणून सोबत आहोत. कोणत्याही दबावाशिवाय, एका अनौपचारिक (informal) चर्चेसाठी खालील बटणावर क्लिक करून आम्हाला थेट WhatsApp करा. चला, मिळून तुमच्या फेसबुक पेजला एक नवी ओळख देऊया.