सोशल मीडियावरील ट्रेंड्स तुमच्या व्यवसायासाठी महत्त्वाचे आहेत का?

एका व्हायरल गाण्याची गोष्ट…

श्री. देशमुख आपल्या फर्निचरच्या दुकानात बसले आहेत. गेल्या काही दिवसांपासून त्यांच्या कानावर एक विशिष्ट गाणे किंवा डायलॉग सतत पडत आहे. त्यांचा तरुण कर्मचारी मोबाईलवर तेच पाहत असतो, त्यांच्या मुलाच्या शाळेतील कार्यक्रमात मुले त्याच गाण्यावर नाचतात आणि शेजारच्या हॉटेलमध्येही तेच गाणे वाजत असते. त्यांना हे सर्व थोडे विचित्र आणि पोरकटपणाचे वाटते.

एके दिवशी, ते फेसबुक पाहत असताना त्यांना धक्काच बसतो. त्यांच्याच भागातील एका नवीन आणि लहान फर्निचरच्या दुकानाने त्याच ‘व्हायरल’ गाण्याचा वापर करून एक छोटा, १५ सेकंदांचा व्हिडिओ बनवला होता. त्यात त्यांनी आपल्या दुकानातील फर्निचरची आकर्षक मांडणी दाखवली होती. आश्चर्याची गोष्ट म्हणजे, त्या व्हिडिओला हजारो व्ह्यूज, शेकडो लाईक्स आणि अनेक सकारात्मक कमेंट्स होत्या. लोक कमेंटमध्ये विचारत होते, “व्वा! हे टेबल कितीला आहे?” किंवा “तुमचे दुकान नेमके कुठे आहे?”

श्री. देशमुख विचारात पडले: “या असल्या गाण्यांचा आणि माझ्या गंभीर फर्निचरच्या व्यवसायाचा काय संबंध? हे करून खरंच ग्राहक मिळतात का?”

जर तुमच्या मनातही हाच प्रश्न येत असेल, तर तुम्ही एकटे नाही. अनेक प्रतिष्ठित आणि पारंपरिक व्यावसायिकांना हे ‘ट्रेंड्स’ म्हणजे वेळेचा अपव्यय वाटतात. पण आज आपण या नाण्याच्या दोन्ही बाजू पाहणार आहोत. आपण हे समजून घेणार आहोत की, हे ट्रेंड्स म्हणजे फक्त तरुणाईचा पोरकटपणा आहे की आजच्या युगातील एक अत्यंत शक्तिशाली आणि कमी खर्चिक मार्केटिंगचे साधन आहे.

‘ट्रेंड’ म्हणजे नक्की काय? एका सोप्या उदाहरणाने समजूया

सोशल मीडिया ट्रेंड म्हणजे नक्की काय, हे समजून घेण्यासाठी आपल्या गावातील ‘जत्रेचे’ उदाहरण घेऊया.

कल्पना करा, तुमच्या गावात वर्षातून एकदा मोठी जत्रा भरते. त्या काही दिवसांसाठी, गावातील आणि आजूबाजूच्या परिसरातील सर्व लोकांचे लक्ष, उत्साह आणि गर्दी त्या एकाच ठिकाणी एकवटलेली असते.

सोशल मीडिया ट्रेंड म्हणजे अशीच एक ‘डिजिटल जत्रा’. ही जत्रा एखाद्या विशिष्ट गाण्याभोवती, एखाद्या डायलॉगभोवती, एखाद्या विशिष्ट प्रकारच्या व्हिडिओ फॉरमॅटभोवती किंवा एखाद्या चॅलेंजभोवती भरलेली असते. काही दिवसांसाठी किंवा आठवड्यांसाठी, लाखो-करोडो लोकांचे लक्ष त्या एकाच गोष्टीवर केंद्रित झालेले असते.

ट्रेंड्सचे काही प्रकार:

• ऑडिओ ट्रेंड्स: एखादे गाणे किंवा चित्रपटातील संवाद जो अचानक खूप लोकप्रिय होतो आणि लोक त्यावर व्हिडिओ बनवू लागतात.
• व्हिडिओ फॉरमॅट ट्रेंड्स: जसे की ‘Before/After’ बदल दाखवणारे व्हिडिओ किंवा एका विशिष्ट प्रकारे केलेला डान्स.
• हॅशटॅग/चॅलेंज ट्रेंड्स: काही वर्षांपूर्वी आलेले ‘आईस बकेट चॅलेंज’ हे याचे उत्तम उदाहरण आहे.
• सामयिक ट्रेंड्स (Topical Trends): एखाद्या मोठ्या घटनेभोवती (उदा. क्रिकेट वर्ल्ड कप, एखादा सण) सुरू असलेली चर्चा.

आता विचार करा, एक हुशार व्यावसायिक म्हणून, तुम्ही तुमच्या गावातील जत्रेकडे दुर्लक्ष कराल का? नाही! उलट, तुम्ही त्या जत्रेत तुमच्या दुकानाचा एक छोटा स्टॉल लावून त्या गर्दीचा आणि उत्साहाचा फायदा घेण्याचा प्रयत्न कराल. सोशल मीडिया ट्रेंड्समध्ये सहभागी होणे म्हणजे असेच काहीसे आहे.

ट्रेंड्समध्ये सहभागी होण्याचे ५ मोठे फायदे

जेव्हा तुम्ही तुमच्या व्यवसायाला एका योग्य ट्रेंडशी जोडता, तेव्हा तुम्हाला अनपेक्षित फायदे मिळू शकतात.

१. प्रचंड पोहोच (Immense Reach)

हा सर्वात मोठा फायदा आहे. फेसबुक आणि इंस्टाग्रामचे अल्गोरिदम (त्यांची कार्यप्रणाली) ट्रेंडिंग असलेल्या गोष्टींना अधिक महत्त्व देतात. जेव्हा तुम्ही एखाद्या लोकप्रिय गाण्याचा किंवा फॉरमॅटचा वापर करता, तेव्हा ते अल्गोरिदम तुमच्या व्हिडिओला फक्त तुमच्या फॉलोअर्सपर्यंत मर्यादित न ठेवता, हजारो नवीन लोकांपर्यंत पोहोचवते. हे एका शांत नदीत तुमची नाव हळूहळू चालवण्याऐवजी, एका वेगवान प्रवाहावर स्वार होण्यासारखे आहे, जिथे प्रवाहच तुम्हाला पुढे घेऊन जातो.

२. तुमच्या ब्रँडला एक मानवी चेहरा मिळतो

जेव्हा तुम्ही फक्त तुमच्या उत्पादनांबद्दल बोलता, तेव्हा तुम्ही एक निर्जीव ‘कंपनी’ किंवा ‘दुकान’ वाटता. पण जेव्हा तुम्ही एखाद्या ट्रेंडमध्ये सहभागी होता, तेव्हा तुम्ही दाखवून देता की तुमच्या ब्रँडमागेही जिवंत, भावना आणि विनोदबुद्धी असलेल्या व्यक्ती आहेत. तुम्ही दाखवता की तुम्ही आजच्या जगाशी जोडलेले आहात. यामुळे तुमच्या ब्रँडला एक ‘व्यक्तिमत्त्व’ मिळते आणि ग्राहक तुमच्याशी अधिक चांगल्या प्रकारे जोडले जातात.

३. नवीन आणि तरुण ग्राहकांशी जोडणी

हे सत्य आहे की ट्रेंड्स हे तरुण पिढीमध्ये सर्वाधिक लोकप्रिय असतात. जर तुमच्या व्यवसायाचे संभाव्य ग्राहक तरुण असतील, तर ट्रेंड्समध्ये सहभागी होणे हा त्यांच्यापर्यंत पोहोचण्याचा आणि त्यांचे लक्ष वेधून घेण्याचा सर्वात सोपा आणि थेट मार्ग आहे. तुम्ही त्यांच्या भाषेत बोलण्याचा प्रयत्न करत आहात, हे त्यांना आवडते आणि ते तुमच्या ब्रँडकडे आकर्षित होतात.

४. कमी खर्चात प्रभावी जाहिरात

एका चांगल्या जाहिरातीसाठी हजारो रुपये खर्च येऊ शकतात. पण अनेकदा, एका योग्य ट्रेंडवर बनवलेला साधा, १५ सेकंदांचा व्हिडिओ त्या महागड्या जाहिरातीपेक्षा जास्त लोकांपर्यंत पोहोचतो आणि जास्त प्रतिसाद मिळवतो. यासाठी तुम्हाला मोठ्या कॅमेऱ्याची किंवा टीमची गरज नसते; तुमच्या मोबाईलवर बनवलेला एक साधा पण कल्पक व्हिडिओ सुद्धा चमत्कार करू शकतो. हे ‘ऑरगॅनिक मार्केटिंग’चे एक उत्तम उदाहरण आहे, जिथे कमीत कमी खर्चात जास्तीत जास्त फायदा मिळतो.

५. स्पर्धेत पुढे राहण्याची संधी

जेव्हा तुमचे स्पर्धक अजूनही पारंपरिक पद्धतीने फक्त उत्पादनांचे फोटो पोस्ट करत असतात, तेव्हा तुम्ही ट्रेंड्सचा वापर करून काहीतरी नवीन, मनोरंजक आणि आकर्षक कंटेंट तयार करून लोकांचे लक्ष वेधून घेऊ शकता. हे दाखवते की तुमचा ब्रँड आधुनिक, बदल स्वीकारणारा आणि काळाच्या पुढे चालणारा आहे.

पण सावधान! ट्रेंड्समधील धोके आणि काय टाळावे

ट्रेंड्सचे फायदे अनेक असले तरी, त्यात विचारपूर्वक पाऊल टाकणे महत्त्वाचे आहे. नाहीतर फायद्याऐवजी नुकसान होण्याची शक्यता असते.

• प्रत्येक ट्रेंड तुमच्यासाठी नसतो: तुमच्या ब्रँडची एक ओळख आणि प्रतिष्ठा असते. एका गंभीर व्यावसायिक सल्लागार (उदा. वकील, डॉक्टर, सीए) किंवा B2B कंपनीने एखाद्या विनोदी डान्स ट्रेंडमध्ये सहभागी होणे कदाचित त्यांची विश्वासार्हता कमी करू शकते. जो ट्रेंड तुमच्या व्यवसायाच्या प्रतिमेशी जुळत नाही, त्यापासून दूर राहा. तुमची ओळख जपणे (Authenticity) सर्वात महत्त्वाचे आहे.
• ट्रेंडचा अर्थ समजून घ्या: अनेकदा काही गाणी किंवा ट्रेंड्सचा अर्थ दुहेरी किंवा नकारात्मक असू शकतो. त्याचा मूळ संदर्भ काय आहे, हे जाणून न घेता त्यात सहभागी होणे तुमच्या ब्रँडसाठी धोकादायक ठरू शकते. पोस्ट करण्यापूर्वी एक छोटीशी माहिती नक्की काढा.
• नक्कल करू नका, जुळवून घ्या (Adapt, Don’t Copy): जसेच्या तसे दुसऱ्यांची नक्कल करण्याऐवजी, त्या ट्रेंडला तुमच्या व्यवसायाशी कल्पकतेने कसे जोडता येईल, याचा विचार करा.
  • उदाहरण: एका हार्डवेअरच्या दुकानाने ‘Before/After’ ट्रेंडचा वापर करून एका तुटलेल्या भिंतीचे ‘Before’ आणि त्यांच्या उत्पादनांनी दुरुस्त केलेल्या सुंदर भिंतीचे ‘After’ असे दाखवणे, ही एक उत्तम कल्पना आहे.
• उशिरा सहभागी होऊ नका: प्रत्येक ट्रेंडचे एक आयुष्य असते. एखादा ट्रेंड जेव्हा शिळा होतो, तेव्हा त्यात सहभागी होणे म्हणजे तुम्ही काळाच्या मागे आहात, असे दाखवण्यासारखे आहे.

तुमच्या व्यवसायासाठी योग्य ट्रेंड कसा शोधावा?

योग्य ट्रेंड शोधणे वाटते तितके अवघड नाही.

• निरीक्षण करा: तुम्ही स्वतः इन्स्टाग्राम रिल्स किंवा यूट्यूब शॉर्ट्स पाहताना जे गाणे किंवा फॉरमॅट तुम्हाला वारंवार दिसत आहे, तो एक ट्रेंड आहे.
• तरुणांकडून शिका: तुमच्या घरातील किंवा कामाच्या ठिकाणच्या तरुण व्यक्तींना विचारा की आजकाल काय ‘व्हायरल’ चालले आहे.
• तुमच्या क्षेत्रातील लोकांना फॉलो करा: तुमच्या व्यवसायाशी संबंधित काही मोठे आणि यशस्वी ब्रँड्स किंवा इन्फ्लुएन्सर्स सोशल मीडियावर काय करत आहेत, याकडे लक्ष ठेवा.

निष्कर्ष: प्रवाहासोबत चला, पण तुमची नाव सांभाळून

तर, आपल्या मूळ प्रश्नाचे उत्तर काय आहे? “सोशल मीडियावरील ट्रेंड्स तुमच्या व्यवसायासाठी महत्त्वाचे आहेत का?”

उत्तर आहे: होय, नक्कीच महत्त्वाचे आहेत, पण एका अटीवर – जर तुम्ही त्यांचा वापर हुशारीने आणि तुमच्या ब्रँडच्या ओळखीला साजेसा केला तर!

ट्रेंड्सकडे पूर्णपणे दुर्लक्ष करणे म्हणजे जत्रेत जमलेल्या गर्दीकडे पाठ फिरवण्यासारखे आहे. आणि प्रत्येक ट्रेंडमध्ये विचार न करता उडी घेणे म्हणजे त्या गर्दीत हरवून जाण्यासारखे आहे.

खरा मार्ग मधला आहे. तुम्ही प्रवाहावर लक्ष ठेवा, तो कोठे वाहत आहे ते समजून घ्या, आणि मग तुमच्या व्यवसायाची नाव त्या प्रवाहात अशा प्रकारे सोडा की, प्रवाहाचा वेगही तुम्हाला मिळेल आणि नावेचे नियंत्रणही तुमच्या हातात राहील.

तुम्हाला प्रत्येक ट्रेंडमध्ये सहभागी व्हायचे नाही. पण योग्य वेळी, योग्य ट्रेंडमध्ये, योग्य पद्धतीने सहभागी होणे, हे तुमच्या व्यवसायासाठी ‘गेम-चेंजर’ ठरू शकते.

तुमच्या व्यवसायाच्या प्रतिमेशी जुळणारे योग्य ट्रेंड्स कसे ओळखावेत? आणि त्या ट्रेंड्सचा वापर करून कमी खर्चात हजारो नवीन ग्राहकांपर्यंत पोहोचणारे आकर्षक व्हिडिओ कसे तयार करावेत?

याबद्दल अधिक जाणून घेण्यासाठी आणि तुमच्या व्यवसायासाठी एक प्रभावी कंटेंट स्ट्रॅटेजी तयार करण्यासाठी, कोणत्याही दबावाशिवाय, एका अनौपचारिक (informal) चर्चेसाठी खालील बटणावर क्लिक करून आम्हाला थेट WhatsApp करा. चला, मिळून तुमच्या ब्रँडला काळाच्या पुढे नेऊया.